لە کاتێکدا سەبارەت بە کاربەرەیەکی سترۆکتوری حەديث دەکەین، قابلیەتی جێگیرکردن بە شێوەیەکی بنەڕەتی دەربارەی ئەوە دەگەڕێتەوە کە چۆن یەکەم ماددەیەک دەتوانرێت لە شرۆطی ڕاستەقینەی دروستکردندا بە باشی جێگیر بکرێت. گرنگە کە ئەمە دروست بکەین چونکە هیچ کەس نازانێت کارەساییەکانیان بە هۆی جێگیرکردنی خراپ ڕووبدات. مامەڵەکردن بۆ دیاریکردنی قابلیەتی جێگیرکردن دەگەڕێتەوە بەر لە هەموو شتێک بە ئەوەی کە ئایا پەیوەندیەکان بە ڕێک و پێک دەگیرێن، هەوڵدان بە تەکنیکەکانی جێگیرکردنی جیاواز و دڵنیابوون لەوەی کە ماددەکانی جیاواز خۆکارانە کار دەکەن لە کاتێکدا هاوسەنگ دەبن. ئەم ئەزموونانە هەموویان گرنگن بۆ داگیرکردنی کێشەکان وەک بەرەکان دروستبکەن، فڕەکان دەنگێندرێن (porosity) یان بەشەکان بە تەواوی نەگونجێن کە ئەوەش دەبێتە هۆی کەمبوونی قورسایی تەواوی سترۆکتورەکە. بۆ نمونە لولەبۆری فولادی یان تۆبەکان دیاریکردنی شێوەی دروستی جێگیرکردن بۆ ئەم بەشانە گۆڕانێکی گەورە دابەزێنێت بۆ ئەوەی ئەو بینا سەرەکییانە بە زۆری بەردەوام و ئاسایی بێت.
کۆنەکانی فولادین کە لە ئالیاژە بەرگریەکانەوە دروست دەکرێن خەسییەتە خاڵییەکانیان هەیە کە نیازی بە ڕێگەکانی جۆراوجۆر بۆ جوشکردن دەبێت تا ئەنجامێکی باشیان بەدەست بهێنیت. ئەم فولادانە هێزی کشانەکەیان زیاترە بەڵام توانای کمتریان هەیە بۆ خوڕان بێ ئەوەی شکنێت، کە ئەمەش ئەو فولادانە دەکاتە هۆی دروست بوونی شکستگە ساردەکان کاتێک جوشکردنەکە ڕاست نەبێت. بەهۆی ئەم ناکامییە، گۆڕەکاران دەبێت گامە خاڵییەکانی وەرگرتن، وەک گەرمکردنی پێشتری مەتال و چاودێری کردنی دروستکردنەکە دوای تەواوبوونی جوشکردن. ئەو وردەکانە بەدەست بهێنیت دەتوانێت هێزی پەیوەندی کۆتایی بپارێزێت. هەروەها بۆ کارەکانی سازکردن کە لە جۆرەکانی تری فولاد وەک بەرهەمەکانی پایپی فولادی بێ لهزهنگ و یان کۆنەکانی C channel کار دەکەن، پێویستە ڕێگەکانی جوشکردنیان بەهێز بزانن تا لە شکستنی ئەو بەرهەمانە لە سازکردنەکان داوردەبەزێنن.
ئەوەی لە شێوەی کیمیایی فولاد دەکاتە شیاوی لەبەرگیری کردن، لەگەڵ داڕێژەکانی وەک کاربۆن، مەنگنێز و نیکل دەبێتە هۆی گۆڕان لە تەواوی ڕفتاری مەتالەکەدا کاتێک لە کاتی لەبەرگیری کردندا گەرم دەبێت، ئەمەش بەراستی لە کوالیتی لەبەرگیری تەسیر دەکات. هەروەها هەژمارکردنی کاربۆن هاوبەش بەشێکی زۆری دا دەگرێت چونکە ئەوە دەری دەکەوێتەوە ئایا ڕاگرێکانی سارد دەتوانن دوای لەبەرگیری بەرەوە. کاتێک هەڵبژاردنی ڕێگەکانی لەبەرگیری بۆ جۆرە جۆرە فولادەکان دەکرێت، ئەم جۆرە تێگەیشتنە کاریگەریەکی زۆری لە سەلامەتی و بەرگری ساختەکان دەبێت. فولادێکی کەمتر لە هاوبەشی کاربۆن بەکارهێنراو بۆ کارەکانی لەبەرگیری باشترە، ئەمەش کاربەدەرییەکە هەڵدەگرێت و ئەنجامی یەکتربەستنەکان بەهێزتر دەکات. هەر کەسێک کە لە دروستکردنی ساختە فولادییەکاندا بەشدارە، پێویستە ئەم بنچینە چەندەکانە بزانێت تا ئەنجامی باشی لە کارە لەبەرگیرییەکانی بگەڕێتەوە.
کاتێک سەبارەت بە جێشتن (welding) گفتوگۆ دەکەین، ناوچەی سەرما هەڵگرتوو (HAZ) بەشێکە لە فولاد کە مەتال بەهۆی گەرمی لە ماوەی پڕۆسەکە دەگۆڕێت. ئەوەی لەوێ دەکرێت زۆر گرنگە چونکە ئەم ناوچەیە دەتوانێت ڕوکبەری خۆی لەدەست بەدات و خاڵەکانی دەستپێکی شکانەوە دروست بکات. بۆ فولادی C channel بەتایبەتی، کۆنتڕۆلکردنی ئەم گۆڕانانە زۆر گرنگە تا جێشتەکە بەردەوام بێت یان نەبێت. مامۆستا پیشەگەرەکان بەرامبەر چەند چیارێکیان وەردەگرن وەکوو ئەستۆری هەڵگرتن و ئەوەی کە چۆن ساختەی داڕەنجامی مەتال دەبێت دوای گەرمکردن تا ببینن هەموو شتێک هێشتا دەگمەنێت لە ڕووی ئەندازیاریەکانەوە. کۆنتڕۆلکردنی ئەم هەڵگرتنانە کەمکردنەوەی ڕوکبەرە نەگونجاکان دەسەڵات دەدات پێش ئەوەی بە کێشەیەکی گەورە بۆ ساختەی سەرجەم ببێت. بۆیە ئەزمونەکانی کیفیەتی باش نەک تەنها دەبێت بەڵکوو تەنها پێویستە لە کارەکانی جێشتنەوە کە دەبێت بەردەوامی هەبێت و بەهێزی لە بارەکانەوە.
شێوەی لولەکانی فولاد، شوێنی دیوارەکانیان وە شێوەی گشتییان، چۆن دەکرێت بە یەک وەشێندرێن وە چۆن ئەو پەیوەندییانە دەبێت. کاتێک سەر بە شێوەکارییە ئاڵۆزەکان دەکەویت، گەر بەکارهێنەرەکان زۆرجار پێویستە چەکە بچووکەکان بەرگرێن - تەکنیکە خەسەکان و مەتالە پڕکەرە خەسەکان تەنها بۆ دەستگەتەوە کۆڵانێکی باش کە دەگرێتەوە لە ماوەی کات. لێدوانەکان نیشان دەدەن کە کاتێک مامۆستاکان شێوەی پەیوەندییەکان بە شێوەیەکی خەس بەڕێوە دەبەن، ئەمەش یارمەتی دەدات تا هەڵمەتەکان بە باشتری پەرەوە بەسترابێت، وە ئەمەش بەرگییەکی باشتری بۆ سازییەکان دەبەخشێت تا کاتێک دەگۆڕێن. ئەم شێوە دانەش دەکەنەوە تەنها بەرگیی پەیوەندییەکان زیاد ناکەن، بەڵکو زۆر جار دەربارەی کاتەکانیش دەکەوێت کە لە نەوەکانی کۆنی دەگەرێتەوە. بۆ هەر کەسێک کار لە سازییە مەتالییەکان دەکات، سەیرکردنی ئەم هۆمەنە شێوەییە لە سەرەتای پلانگرتنەوە تا دەمەنی وەشاندنەوە، گەر بە نەتیجەیەکی باش بەدەست بێت کە دەگەرێتەوە لە ماوەی کات.
تەستی ناوخراپکار یان NDT تەکنیکەکانی لەناو ئەندازیاکانی وڵکەیی UT و تەستی کردنی رادیۆگرافی RT دا داوخراوە کە یارمەتی دەدات بە کوالیتەی پایپی فولادی بێ پایە ببینیت بێ ئەوەی موادی راستەقینە بداتەوە. ئەم تەستانە پرۆبلەمەکانی ناو جوش دەدۆزنەوە تاکو گەیشتن بە هەموو ئەو ستوونداردە پیشەسازییانەی کە هەموو کەسێک ئەوەندە بەهایان دەگرێت. ئێمە دەبێت نزیکتر ببینین چۆن کار دەکەن. تەستی ئەندازیاکانی بەرز بە شێوەیەکی سەرەکی مۆنجەکانی دەنگی بە فریکانسی بەرز دەنێرێت ناو ناوچەی جوش و دەبینێت چۆن ئەو مۆنجانە دەگەڕێنەوە تا هەر شتێکی ناڕێکی دەرکەوێت. تەستی رادیۆگرافی بە جیاوازی کار دەکات لە رێگەی بەکارهێنانی پرۆنەکانی X بۆ دروستکردنی وێنەکان کە دەری دەکات چی دەوەرێتەوە ناوچەی جوش. کاتێک کۆمپانیاکان بەڕاستی ئەم رێگا NDT بەجێ هێڵێن، زۆر زۆر کەم دەکەن لە شانسی کەسێک کە چەوەکانی سازی دواتر شکست بێت. ئەمەش واتە ئاسایشتر بوونی محصولات لەوانەی جیاواز کە پارتەکانی جوشکراو زۆر گرنگن.
سندهما ناوخوا داكاره كردن له ناوخوا داكاره ناواچو دا، چونكه نمونه هاكي سرو كه به هاوش ده بركه و ده ببينين چي ده بێته. ئامانجی سه ره كی دۆزینه وه له خانه ییه كان مه كانیكی له قورسی كشتن و توانایی هاوش ده كشێته وه كاتێ كه ماده ده گه شه به داواوه. ئه م تێكستێ كه زانیاری زور گرینگ ده به خه له به ره وه دانی جۆتی سرو ده به خه له شه رۆیه كانی راسته كی، كه ده یه دووی بۆ ئه وه كه ده توانن هه می داواوه كانی به ره وه دانی به ره سه ره كانی به سه كۆیی بۆ ده نگه بێنن. زۆر به شۆبه كان ئه دۆپته ن ئه سه تیم ده نگه به كه له ئه م تێكستێكان. بۆ نمونه، له جۆنی تێكستێ كشتن، ته كنیسیان یه كه به سرو ده كشێنن تا كه به شكێته. ئه م ده بڵێته كه كه وا دا شكست ده بێته و زانیاری به مه كینه كان ده به خه له خانه ییه كانی ده وۆشنه. ئه كه به سه ره كی ده بێت ده نگه به كه به ده وامان ده بێت، چونكه هیچ كه سه نه دۆزیت ده بێت به سه ره كانی داكاره داواوه له به شۆبه كانی سه ره كانی دا.
د شاندنهوهی ئهوهی كه چۆن ڕووی دهركهكان دهست دهكهن به دروستبوون زۆر گرنگه كاتێك دهكهوێت سهرووی تهختهكانی فهولهدی دهكهوێت، بەڕێز تاكانی كه زۆر توندی ههیه. كاتێك ئهم جۆره بهشانه دهكهین، دهكهوێت چهند شتێكیمان ببینێت وهكو ئهوهی كه دهگرێتهوه دووباره دهكهوێت دهس بۆ گهرم و سهرمهوه، توندیهكانی ماوهی دهرهوەی كه لەبیركاری دروست دهبن، و ئهوهی كه موادهكان چۆن دهگونجێن به شهرۆیهكانی جیاواز. واته بهكارهێنانی مثالێك. ئهگهر كهری بۆ دروستكردنی گۆڕانی داوهری دهمایهتی دهكات، دهبێت ههڵگری تهرمیكی زۆرتر دهكات كه دهبێت ڕووی دهركهكان زۆرتر دهست دهكهن به دروستبوون. دهزانینی ئهم ههموو ئهمرانه دهست دهكات بۆ دۆزینهوهی ڕێگهكانی پێشی گرتن له ئهوهی كهشێك دهست دهكهن به دهركهوتنهكان، كه دهواته دهبێت سترۆكتوره بهكارهێنراوهكانیمان ماوەی درێژتریان ههبێت و ئاسایی بمانێت. مۆستهنكۆكان كه ئهم جۆره بهشانه دهكهن دهتوانن دووباره تهكنیكی بهكارهێنانی كهری خۆیان گۆڕان بدهن تا كهمترین ڕووی دهركهكان دروست ببێت. بهڵام راستییهكه ئهوهیه كه ههرچی دهنگێكی زۆر بۆ بهرنامهسهری كردوو بۆ ههڵدهركردن، ههرگیز كێشهیهكی ناگۆڕانی ههیه كه دهست دهكهن به دهركهوتن له بهردهم كه دهبێت به توندی و گۆڕانی له بهردهم كردن.
پرۆسەکانی جێگرتن لە مەتالی C Channel داخراو دەبێتە هۆی ئەو زۆریانەی کە دەبێتە هۆی گۆڕانی شێوە و چەپڵەیی، دەکەوێتە ناو شێوەی کۆنەکە. ئەو کارە توندە چییە کە ئەم زۆریانە دەرونی ناچەسپێنە لە کاتی دیاریکردن کە ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوکارانەی لەوانەیە بەشێوەیەکی ناگونجاو ڕووبدەن و بەرگی کارەبایی هەموو بەرهەمەکە دەکەنەوە. چارەسەری باشترین؟ دابەزینی ڕێگاکانی سەلمێندراو وەک دابەزینی سوڕی سەرماوەکان بە دروستی و بەکارهێنانی درمانی گەرمی دوای تەواوبوونی جێگرتن. تەسک دەری دەکەوێت کە دابەزینی ئەم زۆریانە دەبێتە هۆی درێژبوونەوەی ماوەی کارکردنی پەیوەندییەکان و باشترکردنی کاراییەکەیان. کارخانەداران کە ئەم شێوە دابەزانە دابەزن، ئەنجام دەدەن بە یەکگرتووەکانی سەحەن کە لە ماوەی خزمەتگوزارییەکەیاندا بەرگی زۆرتر لە چەپڵەیی دەکەن.
پێچەکانی فولادی بە توانایی بەرز دەستێک لە خەمگەریەکانی هیدرۆجین دەکەن کە دەتوانێت بەرەکان بۆ دروستکردن دوای ئەو کاتەی پێچکردنی یەکەم بەڕێوەچوو بێت. شیلی و ئاڵوودەبوونەکانی تر هەموو کاتێک هۆکاری ئەم نەخۆشییە دەبن، کەواتە مەبەستی سەرەکی بۆ هەر هەنگاوێکی پێشگیریکردن دەبن. زۆربەی پێچکەران دەزانن کە بەکارهێنانی تەکنیکەکانی خووشرکردنی ڕاستەقینە و کۆنتڕۆلکردنی تیرمایی هەوا لە کارگەکان گۆڕانێکی زۆر دەبێتەوە کاتێک هەوڵدەدرێت هیدرۆجین لە پرۆسەکە دەر بکرێت. ئەم هەنگاوانە ڕاستەقینە دەتوانن کۆششی پێچەکان لە ماوەی درێژ دەسەڵات بکەن، کە ئەمەش زۆر گرنگە بۆ چەقیەکان، مەخزەنەکان و ئەو بنکە هێنانە سەرەکییانەی کە شکانەوەکەیان ناتوانرێت پێشبینی بکرێت.
دەستپێکردنی گەرمکردنی دروست بەر لە ئەنجامدانی جێبەجێکردنی پایپەکانی فولادی بەهێزی بەرز، گۆڕانێکی زۆر گرینگ لە کاراکردن دەکات تا داڕێژی گەرمی و ترێکەکانی کە دەستن دەکەن لە ماوەی ئەو کارەدا دەرچوونەوە بێت. کاتێک گەرمکردن بە دروستی ئەنجام دەدرێت، گەرما بە شێوەیەکی هاوسەنگ بەرزی سطحی مەتالی دا پەخش دەکات و دەبەزێتەوە بەرەو ئەو خاڵانەی کە تۆوشی توندی دەبن و دەتوانن هەڵەکانی دواتر بدۆزن. دواتر ئەو بابەتە دەربارەی داڕێژی گەرمکردن دەچێت کە زۆر کەس لەبارەیەوە قسە ناکات بەڵام بەڕاستی هەمان قورسییەتی تێدایە. ئەم گامە توندیەکانی ماوەی جێبەجێکردن دەبەزێتەوە و لەوانەیە ڕوکنەوەیەکی زۆرتری بەهێزی و توانایی لە یانەکانمان بەخشێت. دۆزینەوەی خاڵی تەواو بۆ میلیۆنی سەتوون و ئەو ماوەیەی کە هەر یەک لەو گامانە دەوەرێت ناکۆکە تەنها گرینگە بەڵکو زۆر گرینگە ئەگەر ئەمە بەدەست بێتەوە کە جێبەجێکردنەکانمان لە بەرانبەر فشارەکاندا دەمێنێتەوە لە ماوەیەکی درێژدا. ئەگەر ئەو ژمارەیانە هەڵدەسەنگێندرێت ئەوا سیستەمی پایپەکانی فولادی لە ماوەیەکی زۆر درێژتر بێ ئەوەی کە بەهۆی هەڵەیەکی ناگۆڕانەوە بەتاڵ بێت.
بۆ هەر کەسێک کە لە کارەکانی فولادی سترۆکتۆرال دا گومانە، دیاریکردنی جیاوازی AWS D1.1 لەگەڵ ISO 15614 گۆڕانێکی زۆر گرینگە. ئەم دوو ستوونداردە هەر دووکەش دەستوری زۆر زانستن لەبارەی جوشکردنی فولادە سترۆکتۆرالەکان، گەرچی لەوانەیە ڕێگەکانیان جیاواز بێت بەپێی ئەو کۆنترۆیەی کە پڕۆژەکە لەوێ دابەزێتەوە. ستوونداردی AWS D1.1 زۆرجار لە ئەمریکای باکووردا بەکاردێت، بەشێکی زۆر لەبەر ئەوەی تایبەتە بە ئاسانی و کوالیتەیەکی پێویستی کە کۆدەکانی بینای چاندی داوا دەکەن. لەکاتێکدا ISO 15614 دیدەیەکی گەورەتری هەیە و بەرلەو چەندین جۆری کاربەری سترۆکتۆرال لەهەموو دنیاوە دەگرێتەوە. بەدوای خۆکردن لە هەریەک لەم ستوونداردانە نەک تەنها ئاسانی و کوالیتە دەبەزێتەوە، بەڵکو لەڕاستیدا کەمی لە پرسیارە قانوونییەکان دەکاتەوە کاتێک شتێک لەماوەتەوە هەڵە بێت. بۆیە زۆرترین مۆهەنداوانی کاربەری فولادی سترۆکتۆرال هەمیشە نەخشەی هەر دوو ستوونداردەکەیان هەڵگرتووە لە کاتی دۆزینەوەی هەوڵەکانیان.
دەرمانی کردنی گواهینامە لە لایەن ئۆرگەیەکانی وەک کۆمەڵەی جەختکەری ئەمریکی (AWS) ڕۆلێکی گرینگ دەبەزێت لە بەرز نگهێشتنی ستوونداردەکان بۆ جەختە گرینگەکان، بە تایبەتی کاتێک کار لەگەڵ کۆنەکانی فولاد دەکرێت. ئەم گواهینامانە بە شێوەیەکی بنەڕەتی دەری دەخەن کە جەختکەران چۆن بە داواکاریەکانی کار دەتوانن گەیشتن بەو ستوونداردە سەختەکانی کۆمەڵەیە، بۆیە جەختەکان دەتوانن بەردەوام بێت لە ماوەی کات. کاتێک کۆمپانیاکان بەم نیشانە نامەگرتنە دەگەرێن، کەم دەکەنەوە لە جەختە خراپەکان کە دواتر دەشکێنن، هەروەها ئەمە باوەڕی خزمکارانەکان دەبەزێت بۆ سەرفکردن لەسەر پرۆژەکانیان. زۆربەی دوکانە باشەکان لە ماوەی دامەزراندنیش دەستێکیان لە کاتی ڕێکخستنەوە تا داواکاریەکانی کۆتایی دەکەن. ئەم نیگەرانیە بەردەوامە ئەمەش دەبەزێتەوە بۆ ئەوەی هیچ کەسەک گوێ نەدەبەیت بۆ ئەوەی کات یان پارەیان بچووک بکەن.
2025-01-03
2024-10-23
2024-11-15